Sylwetka najemcy w Polsce opisana może być w skrócie trzema słowami: młody, pracujący i mobilny. Najem przez wielu traktowany jest jako okres przejściowy między wyprowadzką z domu rodzinnego a zakupem nieruchomości. Wynajmujemy często przede wszystkim z finansowej konieczności. Z badań wyłania się też obraz grupy osób stawiających na brak przywiązania do jednego miejsca. Cenią oni elastyczność jaką daje najem oraz możliwość mieszkania w dobrej lokalizacji w mieście.

Przede wszystkim młodzi

Typowa w Polsce sylwetka najemcy to najczęściej młodzi, mobilni ludzie, wciąż poszukujący dla siebie dobrego miejsca do życia i rozwoju kariery. Przyciągają ich duże miasta oraz dostępne tam możliwości w zakresie nauki, pracy i spędzania czasu wolnego. Są to głównie single lub bezdzietne pary. Pod względem możliwości finansowych wyróżniają się dwie grupy. Pierwsza to najemcy budżetowi, poszukujący jak najtańszych lokali do najmu. Drugą stanowią osoby lepiej sytuowane, nieco starsi i dobrze zarabiający specjaliści, mobilni z uwagi na swoją pracę. W dominującej narracji najem wciąż uważany jest za rozwiązanie tymczasowe i kosztowne, a stabilizacja życiowa wiąże się z przeprowadzką do własnego mieszkania.

Mniej niż 30 lat ma 73,4% najemców na zasadach rynkowych. Najem zdominowany jest więc przez grupy wiekowe, które muszą być najbardziej mobilne ze względu na naukę lub początki kariery zawodowej. Ponadto właśnie w tym okresie życia najczęściej tworzą się związki, a elastyczność najmu może temu sprzyjać.

… ale też pracujący

Wśród najemców dominują osoby pracujące, które stanowią 40,3% ich ogółu. Pozostałe dwie grupy kształtujące ten rynek to studenci (24,1%) oraz cudzoziemcy (22,6%) Ten sam najemca może należeć do kilku kategorii jednocześnie. Właściciele nieruchomości, pytani o profil najemców, wskazują, że najczęściej najmują od nich single (31,1%), bezdzietne pary (30,3%) lub grupa niezależnych osób (19,7%). Te trzy kategorie stanowią łącznie ponad 80% wszystkich najemców, co wskazuje po raz kolejny, że najem to w większości przypadków początek kariery mieszkaniowej.

Stabilizacja zawodowa i finansowa oraz zawieranie trwałych związków to najczęstsze powody przechodzenia najemców do grupy właścicieli nieruchomości. Dla 46% respondentów decydujące były zmiany dotyczące rodziny (małżeństwo i dzieci), a dla 37,2% możliwości finansowe – posiadanie odpowiednich dochodów i oszczędności. Dla osób biorących kredyt na zakup nieruchomości istotne są także warunki ofert kredytowych na rynku.

Elementy kluczowe dla najemców

Większość, bo aż 82,7%, najemców w Polsce decyduje się na najęcie mieszkania w budownictwie wielorodzinnym. Zamieszkiwane lokale z reguły zajmują powierzchnię 31–45 metrów kwadratowych. Połowa najemców mieszka w tej samej nieruchomości od roku do pięciu lat. Dla najemców istotne są przede wszystkim całkowity koszt najmu i lokalizacja blisko centrum miasta albo miejsca pracy lub nauki. W dalszej kolejności zwracają oni uwagę na standard mieszkania i wyposażenie odpowiadające ich potrzebom. Jeśli najemcom umożliwi się wskazanie większej liczby kategorii, to na znaczeniu zyskują dodatkowo dostęp do usług w okolicy (ważny dla jednej trzeciej ankietowanych) oraz możliwość dostosowania lokalu do własnych potrzeb (wskazywana przez jedną czwartą).

Cena najmu jest czynnikiem kluczowym, ponieważ większość lokatorów to osoby zarabiające na poziomie średniej krajowej i poniżej niej. Wzrost kosztów bądź konieczność ewentualnego doposażenia lokalu mogą być nie do udźwignięcia przy starannie układanym budżecie domowym. Pojawiają się już jednak najemcy o wysokich zarobkach oraz grupa stawiająca na najem ze względu na niechęć do zaciągania długoterminowego zobowiązania, jakim jest kredyt hipoteczny. Może to oznaczać zmiany pokoleniowe w wartościowaniu najmu, kredytu i własności.

Artykuł pochodzi z raportu Budowane na Wynajem, do pobrania TUTAJ

RAPORT Budowane na wynajem 1