Zielony Ład na rynku nieruchomości: Taksonomia

Neutralność klimatyczna i zeroemisyjność stały się hasłami, których nie sposób uniknąć podczas jakiejkolwiek debaty politycznej i biznesowej. Celem Europejskiego Zielonego Ładu jest osiągnięcie przez UE neutralności klimatycznej najpóźniej do 2050 r. Ambitne plany poparł już Parlament Europejski i zdecydowana większość państw członkowskich, Zielony Ład cieszy się też dużym poparciem społecznym. Jedną ze zmian, na które warto przygotować się już teraz, jest wprowadzenie mechanizmu taksonomii.

Artykuł jest pierwszą częścią cyklu Zielony Ład na rynku nieruchomości

Zielony wyścig zbrojeń: UE na czele

Unia Europejska jest liderką w ustawodawstwie dążącym do osiągnięcia neutralności klimatycznej. Również coraz więcej krajów, miast, jak również firm ogłasza podobne ambicje. Wartym zauważenia jest przypadek Chin, odpowiedzialnych za największe światowe emisje CO2. Kraj ten ogłosił w ubiegłym roku cel osiągnięcia zeroemisyjności do 2060 r. Nadaje to szczególny kontekst intensywnym staraniom proekologicznym, które nabierają cech podwójnego wyścigu. Z jednej strony ścigamy się z czasem, w którym mamy szansę spowolnić globalne zmiany klimatyczne. Z drugiej zaś widzimy swego rodzaju wyścig na światowej arenie zielonych technologii.

Globalne zmiany związane z zielonymi deklaracjami są trendem, który po przełożeniu na legislację wpłynie na wszystkie sfery naszego życia. W szczególności na budownictwo, które odpowiedzialne jest za 40% zużycia energii i ciepła generowanych przez gospodarkę UE. Inicjatywą KE adresującą tę gałąź gospodarki w kontekście redukcji emisji jest Europejska Fala Renowacji. W ramach strategii jej wdrożenia wyszczególniono główne inicjatywy legislacyjne oraz zasady, którymi należy się kierować we wprowadzaniu idei w życie. Są wśród nich obszary takie jak efektywność energetyczna, gospodarka o obiegu zamkniętym i architektura dostępna. Pod uwagę brane są również wpływ na zdrowie społeczne, dekarbonizacja oraz współistnienie z transformacją cyfrową. Co ważne, w skład EFR wchodzi również respekt dla estetyki i jakości architektonicznej. W ramach wdrożenia tych ostatnich, Przewodnicząca KE ogłosiła powstanie nowego europejskiego Bauhausu.

Taksonomia – ogólnoeuropejskie standardy inwestycji

Jedną ze zmian, na które warto przygotować się już teraz, jest wprowadzenie mechanizmu taksonomii. Mianem tym określa się wspólną dla całej UE systematykę ocen inwestycji, w ramach której wszystkie aktywności rynku finansowego byłyby poddane jednolitej klasyfikacji pod względem wpływu na środowisko. Będzie się to również tyczyło budynków, zarówno mieszkalnych jak i komercyjnych. Dla rynku komercyjnego będzie to szczególnie istotne z powodu możliwości zaklasyfikowania budynku do portfela aktyw pokrywających zielone obligacje (green bonds). Ich emisja może poszerzyć bazę inwestorów o podmioty z ekologicznym mandatem.

Taksonomia wprowadzić ma wspólny język dla inwestorów, emitentów i regulatorów dotyczący tego, co faktycznie powinno kryć się pod terminami green and sustainable w kontekście budownictwa.

Planowane przez EU działania i legislacja mają również na celu sprawne uchwycenie danych o wpływie nieruchomości na środowisko w kontekście wartości rynkowej. Taka możliwość będzie szczególnie cenna dla podmiotów planujących długoterminowe strategie inwestycyjne w Europie. Te będą zaś w coraz większym stopniu zależały od przystosowania budynków do wymagań efektywności energetycznej i zeroemisyjności. Koszty ich ewentualnego dostosowania będą prawdopodobnie stanowiły istotną cześć inwestycji. Należy się też spodziewać, że możliwość pozyskiwania środków z UE będzie coraz bardziej uzależniana od spełniania kryteriów określonych w taksonomii.

Szansa na wyeliminowanie greenwashingu

Stosowanie taksonomii ma być obowiązkowe dla wszystkich instytucji administracyjnych państw członkowskich, jak również uczestników rynków finansowych UE. W przypadku inwestorów taksonomia może posłużyć do klarownego stawiania kryteriów inwestycyjnych co do budowanego portfolio, kreowania zielonych portfeli i instrumentów finansowych. Co ważne, deklaracje o zieloności portfeli będą musiały podlegać rygorom określonym w ramach taksonomii.  Dzięki temu w idealnym scenariuszu każdy zainteresowany wie, co dokładnie kryje się pod tą etykietą. Ujednolicenie pojęć może ułatwić komunikację i wyeliminować praktyki greenwashingu na rynkach finansowych.

Taksonomia UE będzie miała niebagatelne znaczenie dla rozpoznawalnych certyfikatów ekologicznych, takie jak BREEAM czy LEED. W swojej obecnej formie mogą, choć nie muszą, w perspektywie długoterminowej stracić na znaczeniu. Zgodnie z zamysłem UE, możliwość tworzenia zielonych obligacji będzie musiała opierać się o ustaloną wspólną taksonomię. Zatem certyfikaty komercyjne będą musiały dostosować się do nowowprowadzonej legislacji. Ponadto będą musiały zaproponować dodatkową wartość, aby zachęcić właścicieli budynków do korzystania z ich usług.

Co istotne, w ostatniej fazie przygotowania znajduje się już dokument aktu delegowanego, który określi wytyczne taksonomii. Ostateczna wersja ma być opublikowana i wejść w życie w drugim kwartale 2021 roku. Natomiast już w 2022 r. firmy zobligowane do raportowania wyników niefinansowych (takich jak np. wpływ na środowisko) będą musiały informować o swojej działalności zgodnie z zasadami określonymi w taksonomii.
________________________________

Ten artykuł jest pierwszym z serii tekstów analizujących zmiany, które w sposób bezprecedensowy zmienią nasze spojrzenie na branżę nieruchomości. Od budownictwa i certyfikacji, przez zarządzanie aż po charakter procesu inwestycyjnego i rynek transakcyjny. W nadchodzących artykułach będę przyglądać się potencjalnym implikacjom poszczególnych założeń Europejskiej Fali Renowacji dla ekonomii urbanistycznej, ze szczególnym uwzględnianiem nieruchomości komercyjnych.