RAPORT Mieszkałbym. Czego od domu oczekują Polacy?

Raport „Mieszkałbym. Czego od domu oczekują Polacy?” to kompendium wiedzy o wyższej jakości zamieszkiwania opracowane przez ekspertów z zespół ThinkCo. Partnerami strategicznymi publikacji są firmy IKEA i Spravia. Partnerem merytorycznym została firma Otodom.

Raport przedstawia zagadnienie jakościowego mieszkalnictwa w szerokim spektrum – od analizy danych dotyczących polskiego rynku na tle reszty Europy i studium budownictwa mieszkaniowego w różnych epokach, przez zmiany zachodzące w naszym stosunku do mieszkania i jego otoczenia, po współczesne trendy technologiczne i ekologię.

Dane o mieszkalnictwie

• Oddajemy najwięcej mieszkań w Europie. W ubiegłym roku oddano do użytku 235 tys. lokali, co jest wynikiem najwyższym od 1979 r. Jednocześnie, jak podkreśla raport „Mieszkałbym. Czego od domu oczekują Polacy?” nasze oczekiwania ewoluują i spotykają się z zachodnimi standardami – badani pytani o mieszkanie marzeń nie mówią o metrażu, a zwracają uwagę na funkcjonalność mieszkania. Istotna jest liczba pomieszczeń, ich rozplanowanie i możliwość wprowadzania zmian wraz z upływem czasu – mówi Tomasz Bojęć, partner w ThinkCo.
• Zasób mieszkaniowy w Polsce obejmuje ok. 15,3 mln lokali, z czego niemal 235 tys. zostało oddanych do użytku w 2021 r. To najwyższy wynik roczny od 1979 r. Polskę charakteryzuje dynamiczny przyrost mieszkań – w 2020 r. na każde 1000 mieszkańców ukończono średnio 5,8 mieszkania. To najwyższy wynik w Europie.
• 57% mieszkań i 72% lokali w budynkach wielorodzinnych oddano do użytku w 2021 r. w miastach wojewódzkich wraz z przyległymi powiatami – mimo że odpowiadają one tylko za 36% populacji Polski. Co więcej, 38% wszystkich nowych mieszkań i 50% lokali w budynkach wielorodzinnych znajduje się w aglomeracjach Warszawy, Krakowa, Wrocławia, Poznania i Trójmiasta. Przeciętna wielkość lokalu mieszkalnego w 2020 r. w Polsce wynosiła 75 m2, przy czym w miastach była już o 10 metrów mniejsza. Wyniki są zawyżone przez duże domy jednorodzinne, w rzeczywistości od kilkunastu lat zmniejsza się średnia powierzchnia użytkowa nowych mieszkań w budynkach wielorodzinnych. W 2021 r. wyniosła 52,6 m2, ze średnio 2,6 izby na mieszkanie. Przeciętny metraż nowego mieszkania w mieście zmalał o 16,2 m2 między 2008 a 2019 r.
• Przeciętna liczba pomieszczeń na osobę w Polsce wynosi 1,2 i jest to drugi najniższy wynik w Unii Europejskiej. 36,9% Polaków mieszka w przeludnionych mieszkaniach, co stanowi wynik znacznie wyższy niż średnia unijna (17,5%).

Dom i jego okolica

• Zmiany w mieszkalnictwie widać także na poziomie całych dzielnic. Współczesna architektura przywróciły zwyczaj zabudowy pierzejowej w miastach, co wraz z upowszechnianiem się wielofunkcyjności osiedli i uspokajaniem ruchu drogowego zwiększyły poczucie szczęścia, które deklaruje dziś 60% mieszkańców Polskich miast. Jak podkreśla raport „Mieszkałbym. Czego od domu oczekują Polacy?”, taka organizacja funkcjonalno-przestrzenna buduje poczucie bezpieczeństwa i sprawia, że mamy więcej czasu, którego nie tracimy przemieszczając się samochodem po mieście w poszukiwaniu podstawowych usług.
• Ponad 57% Polaków czuje się szczęśliwa w swoim mieście. 29% badanych wskazuje, że na poczucie szczęścia wskazuje na dostęp do sklepów. Doceniamy też miasta, które są eco-friendly (21,7%), dobrze skomunikowane (23,9%), bezpieczne (21,7%) i oferujące liczne rozrywki oraz formy relaksu (21,1%).
• Negatywnie odczytujemy przede wszystkim koszty życia. Dla 36% ankietowanych finanse są największą przeszkodą do szczęścia. Na kolejnych pozycjach znalazł się stan środowiska (23,9%) i dostęp do służby zdrowia (22,2%). Narzekamy także na komunikację miejską oraz dostęp do rozrywki i atrakcji kulturalnych.
• Dla 61% Polaków kluczowym elementem infrastruktury w pobliżu domu jest duży sklep spożywczy, a mały sklep osiedlowy jest niezbędny dla 41% ankietowanych. Równie często (41%) wskazywany jest paczkomat. Dla ponad 30% badanych istotna jest bliskość apteki i przychodni. Dostrzegalne są duże różnice w odpowiedziach mieszkańców miejscowości różnej wielkości.
• 53% Polaków docenia tereny zieleni w swojej okolicy bardziej niż przed pandemią. Taki sam odsetek badanych wskazało kontakt z naturą jako ważną motywację do przeprowadzki. Dostęp do natury w pobliżu mieszkania jest szczególnie istotny dla osób powyżej 55. roku życia. Badania potwierdzają też istotne znaczenie balkonów i tarasów – jako namiastki prywatnych ogrodów w mieście.

Charakterystyka mieszkania

• Kierunek zmian w mieszkalnictwie wyznaczają pragnienia, styl życia i wartości, które nieustannie ewoluują. Raport „Mieszkałbym” wskazuje, że choć zdecydowana większość Polaków lubi swoje domy, zaledwie 6% jest usatysfakcjonowana tym jakie jest i nie czuje potrzeby wprowadzania zmian. Chcemy aby nasze wnętrza były funkcjonalne i praktyczne, zwłaszcza że średni metraż mieszkań w miastach na przestrzeni kilkunastu lat zmalał o ponad 16m2.
• 79% Polaków lubi swój dom. Najbardziej doceniamy jego lokalizację, przestrzeń i przytulność. Ponad 90% badanych wskazuje, że mieszkanie jest miejscem, w którym mogą się w pełni zrelaksować. Jednak zaledwie 6% respondentów nie chciałoby dokonać żadnych zmian w swoim domu, co jest wynikiem dwukrotnie niższym niż w krajach zachodnich.
• Przy urządzaniu domu Polacy preferują praktyczne rozwiązania i funkcjonalne wnętrza – wskazuje na to aż 87% ankietowanych. Na kolejnych pozycjach znalazły się estetyka i styl wykończenia (58%), jakość materiałów i elementów wyposażenia (57%), a dopiero później cena (40%).
• Aranżacja mieszkania jest jednym z najbardziej popularnych sposobów na wyrażenie siebie – takie zdanie podziela 67% respondentów. Elementami wykorzystywanymi do personalizacji wnętrz są rośliny (76%), zdjęcia (59%) oraz książki i albumy (53%). Najczęściej wskazywanym pomieszczeniem, w którym dostrzec można indywidualne cechy mieszkańca, jest salon, postrzegany przez badanych jako serce domu.
• Aż 75% Polaków deklaruje, że pandemia wymusiła na nich reorganizację mieszkania, aby mogli pracować z domu. Dla 50% ankietowanych wzrosło znaczenie posiadania balkonu, tarasu lub ogrodu, a 41% zaczęło zwracać większą uwagę na możliwość przebywania poza mieszkaniem.
• Jedynie 58% Polaków uważa, że dom pozytywnie wpływa na ich samopoczucie. Niemal 40% badanych uznało możliwość spędzania czasu w samotności za jeden z najważniejszych czynników wpływających na stan psychiczny. Wpływ na dobrostan w domu ma też spędzanie czasu z partnerem, jedzenie oraz gotowanie.

Pobierz bezpłatny raport „Mieszkałbym. Czego od domu oczekują Polacy?”